Сөй гомерне, сөй халыкны, сөй халыкның дөньясын!



Котлыйбыз


19.07.2017

Бәхетле әни

Чыгарылыш укучыларын мөстәкыйль тормыш юлына чакырып, соңгы кыңгырау чыңлады. Алар укытучыларына кочак-кочак чә­чәк бәйләме бүләк иттеләр, истәлекләр сөйләделәр, рәхмәт сүзләре әйттеләр. Хәер, бу көнне күпләр үзләренең олы тормышка юллама биргән мәктәбен, соңгы кыңгырау чыңын, олы ихтирам белән укытучыларын искә ала торгандыр. Эшләгән эшләре, кылган яхшылыклары, изгелекләре белән алар безнең күңелләрдә, хәтерләргә мәңге уелган. Шундый асыл затларыбызның берсе — Әгерҗе районы Барҗы-Умга авылында гомер кичерүче Нәзирә апа.
Нәзирә Фатыйх кызы Сат­тарова Барҗы-Умга авы­лында гади колхозчы гаи­ләсендә дөньяга ки­лә. Бөек Ватан сугышы башланганда кечкенә Нәзирәнең әтисе Фатыйх абыйга 50 яшь тулган була. Шул сәбәпле, аны сугышка алмыйлар. Ул авыл фермасында маллар карый. Әтиләре 1942 елда бик нык салкын тигезеп, авырып үлә. Әтисе үлгәндә, Нәзирәгә бары 10 яшь була. Өйдә биш бала ятим кала. Әниләре көн-төн эштә. Өйдәге эшләр балалар җилкәсенә төшә.
Нәзирә кечкенәдән шаян, тырыш, үҗәт булып үсә, тегәргә, укырга бик ярата. Аның укытучы буласы килә. Теләген тормышка ашыра Нәзирә. 1947-1951 елларда Ала­буга педагогика учи­ли­щесен тәмамлый. Бе­­ренче педагогик эш­чән­­леген Чуваш Респуб­ликасы Ба­тыр районы Татар Со­гыты җидееллык мәк­тәбендә башлангыч сый­­ныф укытучысы бу­ларак башлый. Аннан соң Рыс, Балтач һәм Барҗы-Умга башлангыч мәктәбендә ба­лаларны хәреф танырга өйрәтә.
Умга авылы егете Мәсгут белән матур гаилә коралар, йорт салалар, каралты-кура тер­гезәләр. Ишегалды тутырып кош-корт, мал асрыйлар. Тормыш арбасы гел тигез юлдан гына бармый шул. Сикәлтәсе дә, түм­гәге дә очрап кына тора. Тормыш сынауларын, бала югалту хәс­рәтен дә күрергә язган язмыш аларга. Һич уйламаганда беренче балалары — 3 яшьлек нәни кызлары — язгы ташу вакытында югала. Авырлыклар, тормыш сынаулары алдында югалып калмыйча, алга атлыйлар.
Яраткан эшендә тырышып, бар көчен биреп, балаларны хөрмәт итеп эшли Нәзирә апа. 1976-1983нче елларда Барҗы-Умга балалар бакчасына тәрбияче итеп билгелиләр һәм бераздан бакча мө­дире булуга ирешә. 1983 елның гыйнварында лаек­лы ялга чыга.
Бүгенге көндә Нәзирә Фа­тыйховна бик бәхетле әни, яраткан әби, дәү әби. Өч улы, ике кызы, 13 оныгы, 6 оныкчыгы исән-сау. Атна саен кунак өзелми Нәзирә апалардан. Балалар, оныклар Барҗы-Умгага сукмак суытмый, хәлен белеп, ярдәм итеп торалар.
Нәзирә Фатый­хов­на­­ның ярат­кан эшен кы­зы Нәзилә Мәсгутовна (татар теле укытучысы), улы Рәвил Мәсгутович (чит телләр укытучысы), оныклары Рәмилә (фи­зика-информатика укы­тучысы), Талия һәм Чул­пан дәвам итәләр.
Бүгенге көндә Нәзирә апа туган авылы Барҗы-Умгада гомер кичерә. Бакча тутырып яшелчә, җиләк-җимеш үстерә. Вакытлы матбугат хәбәр­ләрен, яңалыкларны кал­дыр­мый укып һәм карап бара. Күп газета-журналларга язы­ла. Белгәннәрен башкаларга да сөйли, таныштыра. Авыл тари­хын, тарихи фактларны бик яхшы хәтерли. 85 яшьлек мө­галлимәнең камил акы­лына, сөйләм саф­лыгына, тел байлыгына, искиткеч хәтеренә таң калырлык.

Әлфия Шәймөхәммәтова, Әгерҗе районы Барҗы-Умга авылы.